Wat leeft onder water in jullie cultuur?
- Joyce Van Kerckhove

- 1 okt
- 2 minuten om te lezen
Of waarom het schuurt, ook als alles op papier klopt.
Op papier klopt het. En toch...
Misschien herken je het. De missie is helder. De waarden hangen aan de muur. De overlegstructuur is afgesproken. Maar toch… blijft het lastig om knopen door te hakken. Blijft er spanning in het team. Gaan gesprekken in rondjes. Of worden ze net vermeden.
Het voelt alsof er iets speelt dat niemand echt benoemt. Alsof er iets onder de oppervlakte leeft.
De onderstroom: wat we niet zeggen, maar wel doen
Organisatiecultuur is meer dan wat je op papier zet. Wat mensen écht drijft – en tegenhoudt – zit vaak onder de waterlijn. Denk aan gewoontes, overtuigingen, ongeschreven regels, oud zeer, of subtiele loyaliteiten.
We noemen dat de onderstroom van cultuur. De zone waar dingen voelbaar zijn, maar moeilijk te grijpen.
Waarom nemen sommige mensen nooit het woord in een vergadering?
Hoe komt het dat beslissingen altijd worden uitgesteld?
Waarom vermijden we dat ene onderwerp steeds opnieuw?
🧊 Wat leeft er onder water, leeft mee in alles wat je boven water probeert te doen.

Waarom we er liever niet naar kijken
En dat is logisch. De onderstroom is kwetsbaar terrein. Je komt al snel in gedrag dat ongemakkelijk is om te benoemen. Of waar mensen zich niet direct van bewust zijn.
We houden het liever professioneel. Constructief. Objectief. Maar dat kost energie. Wat niet gezegd wordt, blijft vaak bepalend.
Wat je niet benoemt, beweegt ook niet.
Hoe dan wél? Zichtbaar maken zonder het ingewikkeld te maken
Wat helpt, is vertragen. Even uit de actie en terug naar observatie. Ruimte maken om samen te kijken: wat gebeurt er tussen ons? Wat valt op? Wat wordt vermeden?
Ik werk graag visueel en systemisch. Met eenvoudige beelden of oefeningen, zoals een ijsberg of een systeemkaart. Niet om te analyseren, maar om zichtbaar te maken – en beweging mogelijk te maken.
Soms is één gesprek genoeg om iets te verschuiven. Soms vraagt het tijd en aandacht. Maar altijd begint het met durven kijken.
Wat leeft er onder water in jouw team?
Wat gebeurt er in jouw organisatie waar je moeilijk woorden aan kunt geven – maar dat iedereen voelt?
Welke patronen keren telkens terug?
Wat wordt er níét gezegd in de vergaderingen?Welke overtuiging of oude afspraak stuurt het gedrag nog steeds?
Durven kijken naar wat onder water leeft, vraagt moed. Maar het is ook precies daar dat nieuwe beweging mogelijk wordt.
🌀 Wat je ziet, kun je kiezen. Wat je niet ziet, kiest voor jou.
Wil je hierover eens sparren?
Ik begeleid teams en organisaties om op een veilige manier die onderstroom zichtbaar te maken en weer helderheid en verbinding te brengen.
Als je wenst:






Opmerkingen